Gmina Besko od lat przywiązuje znaczną uwagę do działań mających na celu poprawę efektywności energetycznej oraz optymalizację wykorzystania dostępnych zasobów energetycznych. W ostatnich latach wprowadzała liczne inwestycje, które znacząco ograniczyły emisję CO2, poprawiając jakość powietrza i wspierając realizację celów środowiskowych na poziomie lokalnym i regionalnym. Ponadto od 2013 roku jest aktywnym członkiem Stowarzyszenia Gmin „Energie Cités” (PNEC) z którym wspólnie uczestniczy w międzynarodowych projektach, mających na celu pomoc w przeprowadzeniu procesu sprawiedliwej transformacji energetycznej.
Wraz z dołączeniem do Porozumienia Burmistrzów na Rzecz Klimatu i Energii w 2013 r. gmina podjęła się realizacji Planu działań na rzecz zrównoważonej energii do 2020 r. (SEAP), który finalnie uchwaliła w 2015 r. Kolejnym ważnym krokiem w drodze do neutralności energetycznej było opracowanie planu SECAP oraz jego przyjęcie w czerwcu 2024 r, co było możliwe dzięki zaangażowaniu gminy w projekt OwnYourSECAP. Plan działania na rzecz zrównoważonej energii i klimatu zakłada ambitne cele takie jak redukcje emisji CO2 o 40% do 2030 r. w porównaniu do roku bazowego – 2010. SECAP gminy Besko obejmuje nie tylko wspomnianą redukcję emisji gazów cieplarnianych, ale także działania adaptacyjne wobec zmian klimatycznych i walkę z ubóstwem energetycznym. Wdrożenie zaplanowanych działań przyczynia się do poprawy jakości powietrza, zwiększenia efektywności energetycznej oraz rozwoju odnawialnych źródeł energii w gminie. Podążanie za planem, pozwala na zintegrowane podejście do zrównoważonego rozwoju, uzasadnione zarówno w kontekście międzynarodowych zobowiązań, jak i lokalnych inicjatyw.
Nowe Zintegrowane Porozumienie Burmistrzów na rzecz klimatu i energii to kluczowa inicjatywa Komisji Europejskiej, wpisująca się w strategię UE dotyczącą adaptacji do zmian klimatycznych. Inicjatywa ta angażuje władze lokalne i mieszkańców w działania na rzecz ograniczenia emisji gazów cieplarnianych oraz wspiera realizację ambitnych celów klimatycznych Unii Europejskiej. Dzięki długoterminowemu zaangażowaniu w inicjatywy takie jak OwnYourSECAP, w który gmina zaangażowana jest od 2022, Besko pokazuje, że nawet niewielkie gminy mogą być prekursorem sprawiedliwej transformacji energetycznej.
Projekt OwnYourSecap (MIEJ PLAN: Wsparcie władz regionalnych i lokalnych w opracowaniu i wdrażaniu planu SECAP) ma na celu wsparcie samorządów w procesie transformacji energetycznej poprzez zapewnienie systematycznego podejścia do opracowywania, wdrażania i monitorowania Planów działań na rzecz zrównoważonej energii i klimatu (Sustainable Energy and Climate Action Plan – SECAP). Projekt pomaga zinstytucjonalizować procesy planistyczne, wzmacniając zaangażowanie polityczne i promując współpracę międzysektorową. Szerokie grono partnerów projektu obejmuje gminy zarówno z polski jak i 10 innych krajów Europy, co pozwala na bardziej efektywną wymianę wiedzy na poziomie międzynarodowym. Besko należy do grupy gmin doświadczonych w projekcie, dzięki czemu może uzyskać wiele istotnych informacji od gmin pionierskich, ale również wzbogacić je o własne doświadczenia i przekazać gminom replikatorom.
Zachęcamy do odwiedzenia strony internetowej projektu i zapoznanie się z dostępnymi tam materiałami oraz śledzeniem realizacji kolejnych działań: http://ownyoursecap.pnec.org.pl/.
Projekt OwnYourSECAP uzyskał dofinansowanie z Unii Europejskiej w ramach instrumentu finansowego na rzecz środowiska i klimatu LIFE+ w ramach umowy grantu nr 101077109.